زیاده خواهی سازمان ثبت جهت اجرای کاداستر/افغانستان جلوتر از ایران در پیشگیری از زمین خواری
طرح کاداستر در بسیاری از کشورهای درجه چند از جمله افغانستان نیز اجرا شده است. ولی متولی امر در کشور یعنی سازمان ثبت اسناد، با شانه خالی کردن از اجرای اصولی آن و به بهانههای مختلف، کار را عقب میاندازد. به گفته کارشناسان، رویه اشتباه سازمان، علت اصلی این امر است.
کاداستر یا حدنگاری نوعی نقشه برداری هوائی است که بر اساس مرزهای آن، سند مالکیت زمین ها، صادر می شود. در حقیقت دعاوی بر سر اراضی، به واسطه رجوع به کاداستر که منبع اصلی داده هاست کاهش قابل توجهی می تواند داشته باشد.
افغانستان جلوتر از ایران در پیشگیری از زمینخواری
این طرح در بسیاری از کشورهای جهان از جمله افغانستان نیز اجرا شده است. البته در افغانستان، این طرح علاوه بر جلوگیری از زمین خواری، با نیت شناسایی زمین های مناسب برای کشت و زراعت نیز، اجرا شده است. شایان ذکر است که متصدی این طرح در ایران، سازمان ثبت اسناد کشور است.
نماینده مجلس: ۴۰ درصد از درآمد سازمان را به هلال احمر می دهند
آبرامیان به عنوان عضو کمیسیون حقوقی مجلس، مدتی پیش در گفتگو با خبرنگار بازارنیوز گفت: این موضوع نیاز به سرمایه گذاری وسیعی دارد زیرا باید از تمام شهرها و روستاها، تمام املاک، تمام کشتزارها و چراگاهها و ... عکس برداری و نقشه برداری شود. بودجه این کار، میتوانست از بخشی از درآمد سازمان ثبت اسناد باشد تامین شود، ولی در کمیسیونهای تلفیق بودجه همیشه بخشی از درآمد سازمان ثبت اسناد را به نهادها و سازمانهای دیگری که نیازمند بودجه هستند و درآمدی ندارند اختصاص میدهند. به عنوان مثال ۴۰ درصد درآمد سازمان ثبت به هلال احمر تخصیص داده شده است.
رئیس سازمان ثبت: پولمان را بدهید
رئیس سازمان ثبت اسناد نیز مدتی بعد در گفتگو با خبرنگار بازار نیوز با اشاره به بودجه کم این طرح، خواستار مبلغی ۳ هزار میلیارد تومانی برای ادامه اجرای طرح مذکور شد و گفت: با این بودجههایی که در این چند سال تعیین شده، مشخص است این طرح تمام نمیشود. اگر درآمد کاداستر را به ما میدادند، باید طی یک سال ۲۰ درصد طرح را اجرا میکردیم، چون پولش را ندادند در مدت پنج سال ۲۰ درصد آن را اجرا کردیم.
آمارها در تضاد با اظهارات آقای رئیس
اما آنچه که از آمارها به دست میآید، خلاف صحبتهای خداییان را میگوید. در بازه چهار ساله ۹۵ تا ۹۸، حدود ۳ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان بودجه برای این برنامه مصوب شده که صرفا در دو سال ۹۵ و ۹۶، صد درصد آن تحقق یافته که رقمی حدود هزار میلیارد تومان میشود. البته لازم به ذکر است عملکرد سالهای ۹۷ و ۹۸ هنوز منتشر نشده است.
برای نمونه، طبق تصویر زیر، بودجه سال ۹۸ برای این طرح حدود ۱۲ هزار میلیارد ریال بوده است.
کارشناسان: مشکل از روش غلط سازمان است
کارشناسان امر مشکل را در جای دیگری میبینند. کارشناسان میگویند روش اشتباه در اجرای کاداستر، این طرح را با اخلال رو به رو کرده است که اگر سازمان ثبت اسناد بخواهد با همین روش کار را پیش ببرد، بودجههای هزار میلیاردی هم کفاف آن را نمیدهد.
یکی از این ایرادات سازمان ثبت در پیشبرد کاداستر این است که این سازمان خود اقدام به نقشه برداری نکرده و مشخصات زمین را بر اساس معاملاتی که انجام میشود وارد کاداستر میکند که این دارای اشکالات فراوانی است. از جمله این که بخشی از زمینها و ساختمانهای کشور، به صورت قولنامهای و خارج از فضای سازمان ثبت است و قاعدتا این سازمان دسترسی به آمار این زمینها نخواهد داشت.
از دیگر اشکالات به هم ریختگی زمینهای شناسایی شده در کاداستر است. مثلا یک زمین که معامله انجام داده و اطلاعاتش ثبت شده در غرب یک محله قرار دارد، زمین بعدی در شرق؛ لذا پیوستگی بین زمینها وجود ندارد.
یوسفیان ملا: باید به فکر راهکاری دیگری باشند
یوسفیان ملا عضو کمیسیون برنامه بودجه مجلس شورای اسلامی درباره عدم کفایت بودجه های مصوب برای تامین مالی کاداستر به خبرنگار بازارنیوز گفت: اعتقاد من این است که برای کاداستر هر چقدر هم بودجه تعیین کنند، باز هم عقب هستند. باید به فکر راهکار دیگری باشند... . باید مسیر دیگری رفت وگرنه با ۱۰۰ میلیارد و ۵۰ میلیارد بودجه جواب نمیدهد.
با روند فعلی، آنچه مشخص است، ادامه روند زمینخواری در کشور به واسطه عدم اجرای اصولی طرح توسط سازمان ثبت اسناد است.