طرح کاداستر (نقشه مالکیت) چیست؟
کاداستر به روندی گفته می شود که در آن اموال غیر منقول شامل ملک، زمین و آپارتمان و غیره ثبت می‌شوند.
به گزارش کارگروه ملی مطالبه گری طرح کاداستر، به نقل از خبرگزاری آنا، کاداستر لغتی جهانی بوده که در فرهنگ امروز به روندی گفته می‌شود که در آن اموال غیرمنقول شامل ملک، زمین و آپارتمان و غیره و در برخی کشورها حتی اموال منقول شامل خودرو ثبت می‌شوند.
در روند ثبت اموال غیرمنقول، اندازه‌گیری دقیق طول، ابعاد، زوایا، مساحت و موقعیت شکستگی‌های ملک و همچنین برخی اوقات علامت‌گذاری و به گفتاری دیگری پلمپ کردن گوشه‌های ملک در زمین و در ادامه بایگانی این اطلاعات در آرشیو (الکترونیکی یا غیر الکترونیکی) انجام می‌شود.
در این خصوص شاید کمی توضیح بیشتر لازم باشد. لغت کاداستر در برخی کشورها به معنای ثبت استفاده می‌شود. به همین منظور، کاداستر در این کشورها تمامی وظایف ثبت را بر عهده دارد و به همین دلیل است که وظیفه ثبت اموال غیرمنقول را هم کاداستر انجام می‌دهد.
مزایای این طرح از دو بعد شهروندان و دولت موردبررسی قرار می‌گیرد. سرعت و سهولت دسترسی به اطلاعات ملکی، مستندسازی اطلاعات اراضی در رابطه با شهروندان، استناد قانونی و دقیق در محاکمات جهت نیل به احقاق حقوق عامه، افزایش امنیت حقوقی مالکان و آسان‌سازی معاملات ارضی ازجمله مزایای این طرح در رابطه با شهروندان است.
از بین بردن زمینه‌های تصرف اراضی دولتی و ملی، ایجاد توسعه پایدار و امنیت ملی و زمینه‌سازی تأسیس نظام کارآمد و منصفانه برای وصول مالیات اراضی و املاک و همچنین جلوگیری از بورس‌بازی زمین در مناطق شهری نیز ازجمله مزایای این طرح در رابطه با دولت است.
ازجمله اهداف کیفی آن می‌توان به بهره‌وری بهینه از نظام اطلاعات کاداستری در ارائه خدمات و اطلاعات کاداستری در سازمان ثبت‌اسناد و املاک کشور به سایر دستگاه‌های اجرایی و همچنین توسعه علم و فناوری کاداستر، بومی کردن و کاربردی کردن آن در سازمان ثبت‌اسناد و املاک کشور اشاره کرد.
با توجه به مشکلات حقوقی و قضایی مختلفی که مردم در مسئله اراضی و املاک دارند باید به چهار تأثیر مهم در این زمینه اشاره کرد. اول اینکه نظام مالیاتی منظمی از اراضی خواهیم داشت و این طبعاً به معنای عدالت مالیاتی نیز خواهد بود. در کشورهایی مثل فرانسه که سابقه طولانی از نظام کاداستر دارند، کاداستر برای همین هدف ابتدا مطرح شد.
دومین تأثیر نظام کاداستر در حل‌وفصل دقیق دعاوی ملکی خواهد بود و مراجع قضایی می‌توانند از اطلاعات آن برای حل‌وفصل دعاوی بهره ببرند.
سومین اثر این است که دعاوی ملکی طبعاً به دلیل وجود اطلاعات دقیق کاهش خواهند داشت.
در زمینه چهارمین اثر و مهم‌ترین اثر ازلحاظ حقوق مردم، باید گفت که کاداستر موجب تثبیت مالکیت‌ها، قلمرو آن‌ها و جلوگیری از برخی کلاه‌برداری‌ها است. علاوه بر این منجر به نقل‌وانتقال ساده املاک در حوزه خصوصی نیز خواهد شد.
یکی از مهم‌ترین پیامدهای اجرای مقررات کاداستر مبارزه با زمین‌خواری خواهد بود. کشورهایی که دارای نقشه‌های کاداستر هستند، فاقد پرونده‌های قضایی تجاوز به اراضی مجاور هستند زیرا مهندسین نقشه‌بردار کاداستر فوراً موقعیت آن را مشخص می‌کنند. در ماده ۱۵۶ قانون ثبت چنین آمده است: به‌منظور تشخیص حدود و موقعیت املاک واقع در محدوده شهرها و حومه، نقشه املاک به‌صورت کاداستر تهیه خواهد شد.
